Çokluortam, önümüzdeki iki yıl içinde, ikinci bir yenilik dalgasıyla yeni bir konuma sahip olacak. İlk devrim, bir zamanlar sessiz olan PC’leri CD-ROM sürücüleri ve ses kartlarıyla değiştirdi; sonraki ise DVD sürücüleri ve gerçek hayat benzeri ses kullanarak PC’leri gerçek çokluortam makineleri haline getirecek.

DVD, CD-ROM’ların 650 MB’lık kapasitesiyle karşılaştırıldığında oldukça büyük bir rakam olan 4.7 GB’lık bir kapasiteye sahip. Her ne kadar ilk DVD ürünleri, artan kapasiteyi birden çok CD programını tek bir diske toplamak için kullanmaktan öteye gidemediyse de içerik geliştiriciler bu yeni kapasitenin yeni bir uygulama türü anlamına gelebileceğinin farkına vardılar. DVD-ROM, kitlelerle buluştuğu zaman daha fazla işitsel ve görsel eğitim-eğlence programları, üretkenlik uygulamaları ve etkileşimli oyunlar olacak. Pazar araştırmacıları, 2000 yılında satılacak DVD-ROM sürücülerinin sayısynın bu yıl satılan sadece 6 milyon birimle karşılaştırıldığında 40 milyon gibi bir rakama ulaşacağını tahmin ediyorlar.

Daha iyi içeriğe ek olarak, DVD-ROM sürücüleri yakında daha yüksek hızlar da sunabilir. Şu anki DVD sürücüleri verileri kabaca 8x bir CD-ROM hızında (1.350 KBps) transfer ediyorlar. Bu yıl piyasaya çıkacak yeni nesil DVD sürücüleri 10x hızına erişecek. Ancak diskleri daha hızlı döndürmek diskin sürücü içindeki dengesinin bozulmasına yol açacaktır. Bu da DVD’ ye son derece sıkışık olarak kaydedilen verilerin okunmasında ortaya çıkacak hataların roket hızıyla artması demektir ki sürücü, hatalı okunan yerleri tekrar okumak için otomatik olarak yavaşlamak zorunda kalacaktır.

Zen Resarch DVD’lerin artırmak için daha iyi bir yöntemleri olduğunu söylemekte. Zen’in optik diskler için TrueX teknolojisi, ayrık bir lazer ışının bir defada 7 ile 10 iz (track) okuyabilmesini sağlıyor. Sürücünün ara belleği böylece merkezi işlem birimi veri istendiğinde verecek daha fazla veriye sahip oluyor. Bu şekilde veri iletim hızı bir sabit diskin 24 MBps’lik hızına ulaşabiliyor.

Çokluortam denkleminin işitsel tarafı da eşit şekilde umut verici. Yeni ses standartları hiç olmadığı kadar gerçek hayat benzeri üç boyutlu PC ses çıkışına olanak sağlayabilecek:

Üç Microsoft API’si, bu gelişmelerin kullanılabilmesine olanak sağlıyor. DirectSound ve DirectSound3D, geliştiricilerin çoklu ses akışlarını karıştırabilmesine ve surround kanal programlamasını karıştırma işinden bağımsız gerçek zamanlı olarak gerçekleştirilebilmesine olanak sağlıyor. DirectMusic, geliştiricilere devamlı olarak kendini tekrar eden müzik parçaları yerine zekice temposunu ve akordunu ekranda ne varsa ona uyumlu bir şekilde değiştiren müzikler kullanmalarına olanak sağlıyor.

Bu yenilikler, ses kartlarının şu an kullandığı ISA veri yolundan daha fazla bant genişliği gerektiriyor. PCI veri yolu, üç boyutlu ses iletimini zorlamadan üstlenebilir ve ISA standardına merkezi işlem birimi tarafından yapılması gereken işlevleri ses kartları üzerindeki chiplere havale edebilir.

Microsoft’un PC98 belirlemesinin PC üreticilerinin Windows logosunu kullanabilmek için PCI’a geçmesini zorunlu kılmasından ötürü 1999 yılında çoğu PC’de ISA veri yolu görmeyi beklemeyin.

Ortalama bir 2001 bürosunda üç parçalı bir hoparlör sistemi ile (subwoofer ve iki uydu) bir PCI ses kartı bulacaksınız. Gelişkin üç boyutlu modelleme algoritmaları sayesinde satellite’lar şu anda beş hoparlör gereken Dolby Digital Surround sesi üretebilecekler. Ortalama bir ev ses ortamı ise yine bir PCI ses kartı içerecek; ama daha etkileyici ses için beş ile yedi arası hoparlör kullanacak.

İnsan kulağı bir ses kaynağının nerede olduğunu tespit ederken bir çok karmaşık ve hassas görsel işitsel ipuçlarından yararlanıyor. Örneğin kaynağı sağ tarafımızda olan bir ses sağ kulağımıza sol kulağımızdan birkaç milisaniye erken ulaşır. Buna ek olarak sesin yüksekliği ve tizliğinde de bir azalma görülür. Sesin bir kısmı gövdeye çarparak yansır bir kısmı başın etrafından dolaşarak sağ kulağa ulaşır. Dış kulak tarafından alınarak içeriye iletilir ve bütün bu etkilerin toplamına kafa ile ilgili ses aktarma fonksiyonları denilir.

Ses mühendisleri belli bir noktadan kaynaklanan belli bir ses için gerekli olan ses aktarma fonksiyonlarını ölçerler ve iki hoparlörden çıkacak olan seslerle gerçek zamanlı olarak aynı etkiyi oluşturacak algoritmayı geliştirirler. Bu yüzden kulaklarınız iki hoparlörden gelen sesi farklı aralık ve şiddetlerde işittiği için beyniniz sesin kaynağının belli bir noktada olduğunu sanır.